Kirysek pigmejowy (Corydoras pygmaeus) Nazwa gatunkowa tego kiryska pochodzi z języka łacińskiego (pygmaeus - karzeł, karłowaty). Występuje w Brazylijskim basenie rzeki Madeira, rzece Nanay w Peru i rzece Lagartochoa w Ekwadorze (północny dopływ rzeki Aguarico). Samice są większe od samców o około 0.5cm. Na jasnego (biało-szarego) koloru ciele poziomo wzdłuż środka ciała ciągnie się od wąsów, przez czarne oko po płetwe ogonowa czarny pas. Drugi krótszy znajduje się poniżej (w pobliżu części brzusznej). Ciągnie się mniej więcej od końca płetwy grzbietowej do początku płetwy tłuszczowej. Ponad długim czarnym pasem znajduje się jasna cielista przerwa wyglądająca na biały pas szerokości dłuższego czarnego. Nad nim czyli na górnej części ciała krawędzie płytek kostnych mają czarne zabarwienie, tworzące cienkie ciemne pionowe linie. Kiryski karłowate w przeciwieństwie do innych gatunków większość czasu spędzają w środkowej strefie akwarium. Nawet odpoczywają na roślinach lub korzeniach, bardzo rzadko na dnie. Ze względu na ich rozmiar należy hodować je z niedużymi i nie agresywnymi rybami (nawet niektóre małe kąsacze mogą obgryzać im płetwy!). Spokojnie można zestawiać je z mniejszymi zbrojnikami i co najciekawsze z dużymi kiryśnikami. Kiryski karłowate są najbardziej stadne spośród kirysków dlatego bezwzględnie trzeba trzymać ich przynajmniej 10-20 sztuk. W naturalnym środowisku rozmnażają się w okresie od października do kwietnia. Samica składa do 100 ziaren ikry o średnicy ponad 1.7mm. Młode Corydoras pygmaeus wykluwają się po około 4 dniach. Narybek po tygodniu osiąga 4mm długości, po miesiącu 5mm a po dwóch 1.3cm. W akwarium potrzebują przytłumionego światła. Przy za silnym oświetleniu Kiryski karłowate zamiast pływać w toni wodnej będą chować się w zacienionych miejscach (np. pod roślinami).
Otosek (Otocinclus vestitus) Ta niewielka rybka, osiągająca rozmiary 3,5-5cm, swą popularność zawdzięcza miedzy innymi Takashi Amano i jego publikacją a w szczególności książce "Nature Aquarium World". Gatunek ten pochodzi z ameryki południowej. Jest towarzyski i chętnie pływa w grupie. Po zaaklimatyzowaniu się traci początkową płochliwość lecz zazwyczaj przebywa w półcieniu. U mnie gdy wkładam rekę do wody przyczepia się do palców
Microrasbora Galaxy (Celestichthys margaritatus) Jest to nowy gatunek odkryty w
sierpniu 2006 roku, a naukowo opisany przez Roberta Tyson’a w 2007 roku. Celestichthys
margaritatus zamieszkuje mokradła Salween znajdujace sie niedaleko jeziora Inle w Myanmarze. Na
stanowisk naturalnych ryba ta była łowiona razem z: M. rubescens, Channa harcourtbutleri i Yunnanilus
sp. Według relacji autora naukowego opisu, ryby te ¿yły w małych, płytkich stawach, gesto obrosnietych
roslinnoscia. Niestety obecnie gatunek ten na stanowiskach naturalnych mo¿e by zagro¿ony wyginieciem.
Spowodowane jest to miedzy innymi niekontrolowanymi połowami przedstawicieli tego gatunku przez
firmy zajmujace sie importem ryb akwariowych. Microrasbora „Galaxy” , czyli
Celestichthys margaritatus osiaga 14-21mm. Ciało tej małej ryby pokryte jest białymi
“gwiazdkami” znajdujacymi sie na niebieskim tle. Płetwy sa obwiedzione szerokimi
czerwonymi pasami. Mo¿na zaobserwowac dymorfizm płciowy, samice sa bledsze, maja pełniejsza partie
brzuszna, a ich czerwone obramowanie płetw, nie jest tak wyrazne i kontrastowe jak u samców. Gatunek
ten idealnie nadaje sie nawet do niedu¿ych akwariów. Dobrze prezentuje sie w akwariach roslinnych jako
jedyny mieszkaniec, lub razem z małymi przedstawicielami krewetek czy innymi drobnymi rybami, jak na
przykład Dario dario, czy razbory z rodzaju Boraras czy. Do chowu i hodowli najlepiej nadaje sie woda o
temperaturze 20-25°C, pH około 6,4-7,0, raczej srednio twarda. Chetnie gatunek ten zjada drobny
pokarm ¿ywy i mro¿ony, tak¿e pobiera pokarmy suche o drobnej frakcji. W akwariach Celestichthys
margaritatus składa ikre na roslinach, chetnie na mchu jawajskim albo innych substratach.
Prawdopodobnie gatunek ten nie jest płodny, składa około 30 ziaren ikry. W temperaturze 24°C młode
wykluwaja sie po 3-4 dniach, a pływaja po kolejnych 4. Młode rosna szybko, pobieraja chetnie drobny
pokarm. Charakterystyczne ubarwienie dorosłych ryb młode uzyskuja w wieku około 12 tygodni. U mnie urodziło się około 20 młodych które mają się dobrze